ساخت پاوپوینت با هوش مصنوعی
کم تر از 5 دقیقه با هوش مصنوعی کافه پاورپوینت ، پاورپوینت بسازید
برای شروع ساخت پاورپوینت کلیک کنید
شما در این مسیر هستید :خانه / محصولات / Powerpoint / دانلود پاورپوینت آشنایی با فیزیولوژی گیاهان زراعی (کد16845)
سفارش انجام پاورپوینت - بهترین کیفیت - کم ترین هزینه - تحویل در چند ساعت 09164470871 ای دی e2proir
شناسه محصول و کد فایل : 16845
نوع فایل : Powerpoint پاورپوینت
قابل ویرایش تمامی اسلاید ها دارای اسلاید مستر برای ویرایش سریع و راحت تر
امکان باز کردن فایل در موبایل - لپ تاپ - کامپیوتر و ...
با یک خرید میتوانید بین 342000 پاورپینت ، 25 پاورپوینت را به مدت 7 روز دانلود کنید
هزینه فایل : 105000 : 54000 تومان
فایل های مشابه شاید از این ها هم خوشتان بیاید !!!!
فیزیولوژی گیاهان زراعی
پيشگفتار
مقدمه
فصل اول-سلول
فصل دوم- مواد تشکیل دهنده سلولها
فصل سوم - آب ، یکی از اجزای تشکیل دهنده گیاه
فصل چهارم –انتقال
فصل پنجم - انتقال ترکیبات آلی
فصل ششم - فتوسنتز
فصل هفتم- رشد و نمو
فصل هشتم – فيزيولوژي بذر
فصل نهم مواد تنظیم کننده رشد گیاهان
فصل دهم آشنايي با چند گياه زراعي
خلاصه کتاب
منابع
فصل اول : سلول گياهي
مقدمه
- اندامهای گیاهی از گروهی از یاخته ها و بافتهای تخصص یافته تشکیل شده اند که وظیفه حمایت ، حفاظت ، انتقال مواد ، ذخیره، متابولیسم و تولید مثل را در گیاه به عهده دارند. در گیاهان یکساله و درختچه ها ،پیکره گیاه بر اثر تقسیم ،رشد و نمو سلولهای مریستمی که در نوک ساقه ها و ریشه ها قرار دارند ایجاد می شود از سلولهای مریستمی بافتهای اولیه به وجود می آید مانند بشره ، عناصر آوندی ، مغز.
در گیاهان چند ساله بافتهای ثانویه از طریق فعالیت یک لایه زاینده بوجود می آید از این لایه زاینده سلولهای آوند آبکشی و آوند چوبی ثانویه و سلولهای دیگر تولید می شوند که بواسطه رشد ثانویه، قطر ساقه و ریشه افزایش می یابد. در یک سلول گیاهی ، یک بخش سلولی به نام پروتوپلاسم با دیواره سلولی اولیه احاطه می شود . پروتوپلاسم شامل دو قسمت هسته و سیتو پلاسم می باشد.
سیتوپلاسم شامل مجموعه ای از اندامک ها: میتوکندری،اجسام گلژی،پلاستیدها میکروبادی،لیزوزوم ،واکوئل ،ریبوزوم،شبکه آندو پلاسمی ،میکروتوبول،میکروفیلامنت، قطرات چربی، پروتئینی و دانه های نشاسته می باشد . سیتوپلاسمی که در خارج و پیرامون اندامک ها را اشغال کرده است سیتوسل نام دارد، که شامل پروتئین ها ، اسید های آمینه ، ساکارید ها ، اسید های آلی و یونهای معدنی و ذرات سیتو پلاسمی می باشد . در شکل 1-1 سلول گیاهی و اجزای آن را مشاهده می نمایید.
سلول به عنوان یک واحد ساختمانی اولین بار در سال 1665 توسط رابرت هوک انگلیسی در فطعات چوب پنبه (پوست مرده درخت) دیده شد.
غشا سلول (cell membran)
تمامی سلولها به وسیله یک غشا که نقش مرز بیرونی را داشته و باعث جدا نمودن سیتوپلاسم از محیط خارج می شود ، احاطه شده اند. غشا باعث می شود سلول ضمن اینکه مواد خاصی را جذب و نگهداری می کند ، برخی مواد دیگر را دفع می کند انواع مختلفی از پروتئینهای ناقل در غشا پلاسمایی قرار دارند که باعث ورود و خروج انتخابی سلولها در سراسر غشایی پلاسمایی می شوند. ساختمان مولکولی تمام غشاهای بیولوژیکی یکسان است . غشاها دارای دو لایه فسفولیپیدی هستند که در میان آنها پروتئینها قرار دارند ( شکل 1-2).
ترکیب توام فسفو لیپید ها و پروتئین ها که خصوصیات آن از یک غشا به غشا دیگر فرق می کند ، تعیین کننده خصوصیات منحصر به فرد هر غشا است
فسفو لیپید هم خاصیت آبدوستی[1] و هم خاصیت آب گریزی[2] دارند.زنجیره های غیر قطبی هیدروکربن های اسیدهای چرب ناحیه ای را بوجود می آورند که دافع آب بوده و آب گریز می باشد . بخش های قطبی این مولکولهابا مولکولها ی قطبی آب برخورد پیدا می کنند.
براساس مطالعات انجام شده در مورد ترکیب و تشکیلات ساختمانی غشاها مدلی به وسیله سینگر[1] و نیکلسون[2] در 1972 ارائه شد. این مدل موزائیک مایع یا موزائیک پروتئین لیپید مایع نام دارد( شکل 1-4).
شبکه آندوپلاسمیEndoplasmic Reticulum
دارای جداری نازک ولی نسبتاٌ فشرده با محتویات داخلی به صورت رشته های یکنواختی است که تراکم آن از سیتوپلاسم کمتر است . سلولهاشبکه پیچیده ای از غشاهای داخلی دارندکه به آنها شبکه آندوپلاسمی گویند این غشاها لوله هایی به نام سیسترنارا تشکیل می دهند.
این شبکه باغشای بیرونی هسته مرتبط است . دو نوع شبکه آندوپلاسمی به نامهای شبکه آندوپلاسمی صافو ناصافوجود دارد (شکل 1-5) .
دستگاه گلژی (دیکتیوزومها) Golgi
دستگاه گلژی واژه ای است که برای تمام اجسام گلژی یا دیکتیوزومهای سلول به کار می رود (شکل 1-6).
گروهی از کیسه های پهن و تاحدی گرد به تشکیل شده و به وسیله لوله های منشعبی که از شبکه آندو پلاسمی غشا می گیرند احاطه می شوند و مستقیما به آنها وصل نمی باشد . کیسه ها در گروه های 3 تا 8 تایی هستند و در موجودات ساده ترممکن است تا 30 عدد یابیشتر یافت شود مولکولهای پیچیده هیدرات کربن درون دستگاه گلژی ساخته شده و در داخل وزیکولهای کوچک انباشته می شوند .
پلاستها
مجموعه پلاستها را پلاستیدوم می گویند ویژه سلولهای گیاهی است در سلولهایی که به رشد نهایی خود رسیده اند پلاستها اشکال متفاوت دارند و مواد مختلف در خود ذخیره می کنند . پلاستها را برحسب مواد محتوی آنها به انواع زیر تقسیم می کنند:
1-کلروپلاست
2- آمیلوپلاست
3-کروموپلاست
4-الئوپلاست
کلروپلاستChloroplast
دارای شکلها و اندازه های متنوعی هستند محتوی ماده کلروفیل و سبز رنگ است شکل کلی آنها عدسی مانند و تعداد آنها از یک تا 100 عدد و گاهی بیشتر در سلولهای گیاهی متفاوت است . کلروپلاست دارای مایع زمینه بی رنگ است بنام استروما[1] که حاوی آنزیم ها می باشد. اغلب فعالیتهای کلروپلاست بوسیله ژنهای هسته دیکته شده ولی هر کلروپلاست دارای یک مولکول DNA حلقوی می باشد که قادر است برخی از فعالیتهای فتوسنتز ویافعالیتهای درونی دیگر را کد نماید . گرانا (جمع گرانوم[2]) که به صورت مجموعه ای از صفحات سکه مانند دو غشایی بنام تیلاکوئید است که در استروما معلق می باشند(شکل 1-7). غشاهای تیلاکوئید دارای کلروفیل سبز و دیگر رنگدانه ها می باشند. در فتوسنتزگیاهان سبز آب و دی اکسید کربن به کمک انرژی نور خورشید به مواد غذایی ساده تبدیل می شوند.
آمیلو پلاست
آميلوپلاستها محتوی نشاسته اند خاص بافت پارا نشیم ذخیره ای است و در قسمتهای عمقی اندام ها وجود دارد. منشا آنها، لکوپلاستها هستند.
اولئو پلاستنوع دیگری از لکو پلاست ها می باشند که سنتزچربی را بعهده دارد.
کرومو پلاست
كروموپلاستها عبارتند از پلاستهایی که مواد رنگین غیراز کلروفیل دارند. غالبا از لکووپلاستها بوجود می آیند و رنگیزه های زرد یا قرمز در آنها انباشته می شود. کروموپلاستها به واسطه داشتن رنگدانه های کاروتنوئید به رنگهای زرد،نارنجی یا قرمز هستند . مواد کاروتنوئیدی در بسیاری از گیاهان وجود دارند مثلا در گوجه فرنگی لیکوپن ، درگلبرگهای زرد مخصوصا درآلاله گزانتین و در هویج کاروتن وجود دارد
هستهNucleus
هسته در سلولهای جوان مریستمی معمولا کروی و در سلولهای طویل به شکل استوانه است در سلولهای مسن که واکوئلی بزرگ دارند و سیتوپلاسم و هسته آنها به طرف غشا فشرده شده ، تقریبا عدسی شکل است. غشا هسته از دو لایه که یکی متعلق به هسته و دیگری یک حالت کشیدگی شبکه آندوپلاسمی است تشکیل شده است. درون هسته رشته های کروماتین وجود دارد هنگامی که هسته تقسیم می شود رشته های کروماتین کوتاهتر و ضخیمتر شده و درچنین حالتی به آنها کروموزوم گفته می شود (شکل 1-9).
واکوئل(Vacuole)
واکوئل ها اعضای برجسته سلول گیاهی هستند و به وسیله غشایی به نام تونوپلاست اجاطه مي شوند.
واکوئل حاوی یونهای معدنی ،اسیدهای آلی ، قند ، آنزیم ها و متابولیتهای ثانویه متنوعی است که اغلب در سیستم دفاعی گیاه نقش دارند. تجمع املاح محلول در واکوئل ، فشار اسمزی لازم برای جذب آب بوسیله واکوئل را که برای رشد سلول گیاه ضروری می باشد تامین می کند.
میتوکندری (Mitochondria)
این اندامک بوسیله غشا دو لایه اي (یک غشا خارجی و یک غشا داخلی )از سیتوسل جدا می شوند . میتوکندری ها محل تنفس سلولی و فرایند هایی هستند که انرژی آزادشده از متابولیسم قند را برای ساختن ATP از ADP و فسفات غیر آلی به کار می گیرد . تمام آنها دارای غشا خارجی صاف و غشا داخلی بسیار ناصاف می باشند (شکل 1-11).
پوشش غشا داخلی میتوکندری ، کریستا نام دارد. قسمتی که بوسیله غشای داخلی میتوکندری احاطه شده ،ماتریکس نامیده می شود و شامل آنزیم های مسیر متابولیسم واسطه ای به نام چرخه کربن هستند .
ریبوزوم ها ( Ribosome)
ریبوزوم درون هسته یک قسمت کروی شکل به نام هستک وجود دارد ،که محل ساخت ریبوزوم ها است . هستک شامل بخشهایی از یک یا بیش از یک کروموزم است که ژنهای RNA ریبوزومی ( rRNA ) به صورت خوشه ای در آن قرار گرفته و تحت عنوان سازمان دهنده هستک معروفند . یک سلول معمولی در هر هسته دارای یک یا بیش از یک هستک است . هر ریبوزوم از یک جز کوچک و یک جز بزرگ ساخته شده و هر جز آن مجموعه ای از دانه های RNA و پروتئینهای ویژه است . این دو جز جداگانه از منفذ هسته خارج می شوند و سپس در سیتوپلاسم به هم متصل شده و یک ریبوزوم کامل را تشکیل می دهند. ریبوزوم ها محل ساخت پروتئین ها هستند .
اجسام ریز (ميكروبادي)Microbody
ميكروباديها حجره هایی اند که به وسیله یک غشا به هم وصل می شوند و در مسیر متابولیکی خاصی نقش ایفا می کند . پراکسیزومها اندامکهای کروی شکل خاصی هستند که در واکنشهای اکسایش تخصص یافته اند کاتالاز ، یک آنزیم اکسید کننده است. نوع دیگر اجسام ریز، گلی اکسیزوم می باشد که در دانه های ذخیره کننده روغن وجود دارد .
گلی اکسیزوم ها دارای آنزیم های چرخه گلی اگزالات هستند که در تبدیل اسید چرب ذخیره ای به قند ها کمک می کنند و این قند می تواند برای تامین انرژی جهت رشد در سراسر گیاه جوان جابجا شود.
دیواره سلول Cell Wall
اين دیواره حفاظت و استحکام سلول گیاهی را بدون اینکه مانع از تراوش آب و یونها از محیط به درون غشای پلاسمایی شود را بر عهده دارد . در گذشته دیواره سلول را غیر فعال می دانستند که وظیفه اش حفاظت از سیتوپلاسم و مواد هسته ای سلول بود اما امروزه روشن شده که دیواره سلولی مخصوصا دیواره سلولی اولیه ، اندامکی است که از نظر متابولیکی فعال است .
ضخامت دیواره سلولی بر حسب نوع بافت متفاوت می باشد ، مثلا در بافت مریستمی بسیار نازک و در بافتهای مقاوم مانند اسکلرانشیم بسیار ضخیم بوده ، تقریبا تمام فضای داخلی سلول را پر می کند. غشا اسکلتی ممکن است به طرف داخل سلول چین خوردگی پیدا کند ، یا با ایجاد زوائدی به داخل حفره سلولی نفوذ کند ،مانند سلولهای مزوفیل برگ کاج.
دیواره های سلولی اولیه سلولهای مریستمی قابل انعطاف و انبساطند همراه با بلوغ و تمایز سلول و تغییرات آن ،یک دیواره ثانویه روی دیواره سلولی اولیه یا در داخل آن قرار می گیرد و انبساط بیشتر سلول متوقف می شود.
سلولز (Cellulos)
یک جز اصلی سازنده دیواره سلولی است . علاوه بر این پلی ساکاریدهای پکتیکی وهمی سلولزها در دیواره موجود می باشندو همچنین یک بخش پروتئینی نیز در ساختمان دیواره سلولی اولیه مشخص شده است . پس دیواره سلولی اولیه مجموعه ای از مولکولهای بزرگ (پلی ساکاریدها و پروتئینها) می باشد که سنتز و قرار گرفتن آنها در دیواره در ارتباط نزدیک با فعالیتهای سایر بخشهای سلول می باشد.
دیواره سلولی ثانویه معمولا پس از رشد کامل سلول به وجود می آید .دیواره سلولی ثانویه دارای سلولز بیشتری نسبت به دیواره اولیه است دیواره های ثانویه سلول معمولا پکتین کمتری دارند بنابراین آب کمتری در خود نگه داشته و نسبت به دیواره های اولیه متراکمتر هستند یکی از اجزای مهم دیواره های سلولی ثانویه لیگنین است که 15 تا35 % وزن خشک بافتهای چربی را تشکیل می دهد و نقش مهمی را در ایجا د سختی دیواره ایفا می کند.
ارتباط سلولهای گیاهی
سلولهای بافتهای گیاهی که به وسیله جدار اسکلتی به هم پیوسته اند از طریق همین جدار نیز باهم ارتباط دارند. غشا سلولزی و تیغه میانی نسبت به آب و مواد محلول نف پذیرند. این قابلیت نفوذ در تبادل مواد بین سلولها بسیار موثر است . غشای پلاسمایی از یک سلول به سلول مجاور از طریق پلاسمودسماتا مرتبط می شوند (شكل 1-15)
از جزئیات دیگر ساختمانی دیواره بالغ سلولی حفره هایی به نام پیت را می توان نام برد. این حفره ها فرو رفتگیهای کوچکی در دیواره سلولی ثانویه هستند که با حفره های مشابه در دیواره های سلولی ثانویه سلول مجاور ، در یک ردیف قرار می گیرند.
آب و مواد محلول از طریق این حفره ها بین سلولهای مجاور مبادله می شود (شكل 1-16) .
مواد تشکیل دهنده سلولها
فصل دوم
مقدمه
متابولیسم شامل دو دسته فعالیت می باشد یک سری واکنش هایی که در آن مواد ذخیره ای سلولها به مولکولهای کوچک و فعال تجزیه می شوند و دوم واکنشهایی که به بیوسنتز مواد سلولی جدید منتهی می گردند . نوع اول را غالبا واکنشهای کاتابولیک و نوع دوم را واکنشهای آنابولیک می نامند. همه این واکنشهای متابولیکی توسط پروتئین های مخصوصی کاتالیزوری می شوند که آنزیم نام دارند.
یک سلول مریستمی در گیاه ،قادر به انجام تعداد زیادی از واکنشهای آنزیمی می باشد . بسیاری از واکنشهای متابولیکی در داخل سلول به طور همزمان انجام می شوند بنابراین تشکیلات ساختمانی سازمان یافته ای در سلول وجود دارد.
مولکولهای آلی در گیاهان
مولكولهاي آلي در گياهان از موادی مانند : پروتئین ، اسیدها ی آمینه ، نوکلئوتیدها، لیپیدها ، هیدرات کربن تشکیل شده است.
پروتئین ها از تعداد زیادی مولکولهای اسید آمینه تشکیل شده اند در حالیکه نوکلئوتیدها اسیدهای نوکلئیک را می سازند و هیدراتهای کربن ممکن است به صورت مونومر (مونوساکارید)یا پلی مر(پلی ساکارید)وجود داشته باشند.
واحد های مونومری به آسانی متابولیزه می شوند و در داخل گیاه به نقاطی منتقل می شوند و در آن جا بر اثر واکنشهای متابولیکی به پلی مرهای ساختمانی( مثل : سلولز ، پروتئین)و یا به پلی مرهای ذخیره ای (مثلا نشاسته )و یا به آنزیم (پروتئین ها) تبدیل می شوند یا در داخل سلولها به مواد ساختمانی سلولها ، بافتها و اندامها تبدیل می شوند.
مولکولهای آلی در گیاهان
همه اسید ها ی آمینه حاوی ازت هستند و برخی از آنها حاوی گوگرد نیز می باشند.
نوکلئوتیدها علاوه بر کربن ،هیدروژن و اکسیژن دارای ازت و فسفر نیز هستند برخی از لیپیدها تنها از کربن هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده اند ولی در برخی دیگر ازت و فسفرنیز یافت می شود.
سنتز مولکولهای پلی مر عبارت است از تشکیل پیوند های شیمیایی بین اتم های کربن و یا بین اتمهای کربن ، اکسیژن و ازت . چنین مولکولهایی نسبتا باثباتند و پیوندهای شیمیایی بین اتمهای تشکیل دهنده آنها بوسیله فعالیتهای آنزیمی و یا بوسیله مواد شیمیایی مخصوصی (درجه حرارت زیاد،فشار ،شرایط اسیدی یا قلیایی)شکسته می شوند.
پروتئین هاProteins
ماکرو مولکولهای بزرگی هستند که وزن مولکولی آنها بین چندین هزار تا چندین میلیون است . در پروتئین ها عموما اسید آمینه هاي مختلف یافت می شود. ساختمان عمومی اسیدهای آمینه حاوی یک گروه آمینی ( -NH2 ) است که در مجاورت یک گروه کربوکسیل قرار دارد. به این ساختمان گروههای جانبی مختلفی ( R ) متصل می شوند.
پروتئین ها از مونومرهای اسیدهای آمینه همراه باخارج شدن یک مولکول آب از دو اسید آمینه مجاور به هم تشکیل می شوند . پیوند تشکیل شده پیوند پپتید[1] نامیده می شود (شكل 2-2).
نقش پروتئین ها در گیاهان
برخی از پروتئینها در اندامهای ذخیره ای مانند آندوسپرم و لپه ها به مقادیر فراوانی وجود دارند. پروتئین های ساده از قبیل : آلبومین ها ، گلوبولین ها ، زئین نمونه هایی از پروتئین های ذخیره ای به شمار می روند.
در مرحله جوانه زدن دانه،پروتئین های ذخیره ای بوسیله آنزیم ها به پپتیدهای کوچک و اسیدهای آمینه تجربه می شوند و جنین گیاهی را در مرحله اولیه رشد و نمو تغذیه می کنند .
برخی از پروتئینها به عنوان پروتئین های ساختمانی یا محافظ عمل می کنند معروفترین آنها در جانوران پر و پشم هستند ولی پروتئین های ساختمانی در کوتیکول ها و برخی فیبرهای گیاهی نیز وجود دارند.
پروتئین های دیگر مانند:گلیکو پروتئین ها (پروتئین به علاوه هیدرات کربن) و لیپو پروتئینها (پروتئین به علاوه لیپیدها) در سطوح غشایی یعنی جایی که در تشکیلات ساختمانی و عمل غشاها شرکت دارند یافت می شوند.
آنزیم (Enzyme)
همه آنزیم ها پروتئین هستند و در واکنشهای مربوط به پروتئینها عمل می کنند فعالیت آنزیم بر اثر عواملی مانند درجه حرارت ، غلظت یون هیدروژن ،فلزات سنگین و غیره تغییر می کند .آنزیم ها را بنیانگذاران حیات نام نهاده اند.یک سلول معمولی چندین هزارآنزیم مختلف دارد که طیف گسترده ای از واکنشها را انجام می دهند. مهمترین ویژگی آنزیم ها، اختصاصاتی است که امکان تمایز بین مولکولهای بسیار مشابه را به آنها می دهد.
آنزیم ها نقش منحصر به فردی در افزایش شدید سرعت واکنشها داشته و سرعت واکنشها ی آنزیمی به مراتب بیش از سایر کاتا لیزورهای معمولی است برخلاف اکثر کاتالیزورهای دیگر ، آنزیم در فشار اتمسفری و درجه حرارت هوای معمولی و معمولاٌ در دامنه باریکی از اسیدیته(البته موارد استثنایی وجود دارد)عمل می کنند .تعدادمعدودی از آنزیم ها قادرند تحت شرایط بسیار سخت به ایفای نقش خود ادامه دهند.
اسیدهای نوکلئیک
دونوع اسید هسته ای درسلول ها وجود دارد كه شامل اسید دی اکسی ریبونوکلئیک ( DNA ) و اسید ریبونوکلئیک (RNA ) مي باشند. اسیدهای نوکلئیک از تعداد زیادی مونومرهای نوکلئوتید تشکیل شده اند که هر یک از این مونومرها به نوبه خود شامل یک باز ازت دار ، قند و اسید فسفریک می باشد . دو نوع بازهای ازت دار وجود دارند: پورین ها[1] و پیریمیدین ها[2]. DNA و RNA هردو حاوی دو پورین آدنین[3] و گوانین[4] و یک پیریمیدین ، سیتوزین می باشند . پیریمیدین تیمین[5] در DNA وجود دارد، ولی RNA حاوی پیریمیدین دیگری به نام یوراسیل[6] است. دو اسید نوکلئیک مذکور از نظر نوع قند پنتوز با یکدیگر تفاوت دارند.
اسیدهای نوکلئیک
DNA حاوی دی اکسی ریبوز و RNA حاوی ریبوز می باشد .
DNA و RNA هر دو حاوی اسید فسفریک هستند. بازهای ازت دار،قند و اسید فسفریک در یک زنجیره طولی همانطور که در شکل 2-3 نشان داده شده است قرارمی گیرند.
اسید دی اکسی ریبونوکلئیک ( DNA )
همان طور که در شکل 2-3 مشاهده می نمایید DNA از پازهاي آلي آدنین و گوانین ، سیتوزین و تیمین و نیز دی اکسی ریبوزو اسید فسفریک تشکیل شده است . ساختمان پورین ها و پیریمیدین ها در شکل 2-4 و 2-5 نمایش داده شده است.
در سال 1963 واتسون و کریک معلوم کردند که ساختمان مولکول DNA دو رشته ای است (به شکل 2-3 رجوع شود) . آنها خاطر نشان کردند که پورین ها وپیریمیدین ها به علت شکل و اندازه ای که دارند در دو رشته DNA به صورت جفت شده قرار می گیرند بطوری که تیمین (T )با آدنین (A ) و سیتوزین(C ) با گوانین ( G) جفت می شود.
اسید دی اکسی ریبونوکلئیک (DNA)
براساس تحقیقات قبلی بر روی ساختمان حلقه ای پروتئین ها( که ساختمانی مارپیچی شکل است ) و نیز از نتیجه مطالعات مشابهی که قبلا ویلکینز بر روی DNA خالص کرده بود ، واتسون و کریک عقیده داشتند کهDNA دو رشته ای طوری می پیچد، این دو رشته با پیوند های هیدروژنی بین جفت بازهای ازت دار به یکدیگر متصل می شوند.
اسید ریبو نوکلئیک (RNA )
مولکول RNA یک زنجیره طویل تک رشته ای پلی نوکلئوتید است و از تعدادی نوکلئوتید ساخته می شود . شواهدی وجود دارد که قسمت هایی از مولکول پلی نوکلئوتیدها ممکن است به طریقی تا شوند که به صورت قطعات دورشته ای همراه با بازهای مکمل در آیند(همانطور که در مولکولDNA اشاره شد) . ترکیب باز ازت دار RNA با DNA متفاوت است بدین معنی که یوراسیل (U) جایگزین تیمین (T) می شود و همچنین در قند ریبوز پنتوز به جای دی اکسی ریبوز قرارمی گیرد. نحوه پراکندگی RNA در داخل سلول نیز با DNA تفاوت دارد مقدار کمی RNA در هسته یافت می شود ولی مقدار بیشتری از آن را در سیتوپلاسم می توان یافت.
آدنوزین تری فسفات(ATP )
آدنوزین تری فسفات همانطورکه در شکل 2-6 نمایش داده شده است نوکلئوتیدی است که از آدنین ،ریبوز و اسید فسفریک تشکیل شده است . بعلاوه دو گروه فسفات اضافی به گروه فسفات آدنوزین و مونوفسفات متصل شده است.
ATP یک جز تشکیل دهنده و مهم سلول است و در واکنشهای آنابولیک و کاتا بولیک شرکت می کند .
ئیدرات های کربن
تفاوت ئیدرات های کربن با سایر مواد تشکیل دهنده گیاه در این است که این مواد فقط حاوی کربن ، هیدروژن و اکسیژن هستند. با این حال بسیاری از آنها بصورت مشتقات فسفره و تعداد کمی نیز حاوی ازت می باشند . ئیدارت های کربنی که در واکنش های متابولیکی شرکت دارند عموما بصورت مونو ساکاریدهایی نظیر گلوکز ، فروکتوز و آرابینوز می باشند در حالی که مواد ذخیره ای و ئیدرات های کربن ساختمانی بصورت پلی ساکارید ها وجود دارند.
ئیدرات های کربن
یک تفاوت عمده که گیاهان و حیوانات را از هم متمایز می کند وجود دیواره اسکلتی سخت در سلولهای گیاهان است که در اصل از سلولز تشکیل می شود. پلی مر سلولز حاوی چندین هزار مونومر گلوکز است که در تشکیل میکروفیبریل های طویلی که ساختمان دیواره سلولی را محکم می کنند دخالت دارد. گیاهان همچنین حاوی نشاسته یعنی پلی مر دیگری از گلوکز هستند مولکول نشاسته حاوی چندین هزار مولکول گلوکز است که مانند سلولز ساختمان فیبری ندارد.
مونوساکاریدها
مونومر ئیدرات های کربن مونوساکارید نامیده می شود. ساده ترین مونوساکارید گلیسر آلدئید(قندسه کربنی تریوز)می باشد.
گلوکز،گالاکتوز، مانوزو فروکتوز، ایزومر یکدیگرند زیرا دارای فرمول شیمیائی یکسانی هستند ولی خواص بیولوژیکی آنها متفاوت است.
دومونوساکارید بسیار مهم درسلولها ریبوز و دی اکسی ریبوز (قند های 5 کربنی پنتوزها)هستند شکل 2-8،که اجزا ساختمانی اسیدهای نوکلئیک بشمار می روند .
دی ساکاریدها
یک دی ساکارید هنگامی تشکیل می شود که دو مونو ساکارید از طریق پیوند گلیکوزیدی با از دست دادن یک مولکول آب از گروههای هیدروکسیل مونوساکاریدها به یکدیگر بپیوندند ساکارز از گلوکز و فروکتوز تشکیل شده است (شکل 2-10). این ماده از دی ساکاریدهایی است که پراکندگی وسیعی در گیاهان دارد و یکی از تولیدات اصلی فتوسنتزاست .
در گیاهانی مانند نیشکر وچغندر قند مقدار ساکارز ممکن است به غلظتهای 15 تا20 درصد برسد. در بسیاری از گیاهان نشاسته جزء ئیدراتهای کربن ذخیره ای اصلی محسوب می شود. ساکارز همچنین فرم عمده و مهم در نقل و انتقال ئیدراتهای کربن در گیاهان است .
پلی ساکاریدها (ماکرومولکولها)
با اضافه و متصل شدن مونوساکاریدها به یکدیگر (در ضمن باحذف مولکولهای آب) زنجیرهای طویلی از ئیدراتهای کربن تشکیل می شود که پلی ساکاریدها نام دارند. پلی ساکاریدها ممکن است از یک نوع مونوساکارید تشکیل شده باشند و یا حاوی چندین نوع مونوساکارید مختلف باشند. دونمونه از پلی ساکاریدهایی که به مقدار زیاد در گیاهان وجود دارند یعنی نشاسته و سلولز از مولکولهای گلوکز تشکیل می شوند. به هر حال دوفرم گلوکز در مولکول این دو ماده وجود دارند و نتیجتا دو ماکرومولکول کاملا مختلف حاصل می شود.
لیپیدهاLipid
لیپیدها گروهی از مولکولهای ناهمگن هستند که فقط واحدهای مونومری مانند آنچه که در مورد پروتئین ها ، نوکلئوتیدها و ئیدرات های کربن ذکر شد، می باشند. لیپیدها حاوی اتمهای کربن ، اکسیژن و هیدروژن و بسیاری نیز حاوی ازت ، فسفر و گوگرد هستند.
چربیها و مولکولهای چربی مانند عموما با عنوان" لیپیدها" و براساس خواص حلالیتشان یعنی براساس غیر محلول بودن آنها در آب و یا محلول بودن آنها در موادی مانند کلروفرم ، بنزن، اتر ، نفت و حلالهای مشابه طبقه بندی می شوند. چربیها را گاهی چربیهای خنثی می نامند که بعنوان مواد غذایی ذخیره ای خصوصا در دانه ها وجود دارند در حالی که مواد چربی مانند همچون فسفولیپیدها و گلیکولیپیدها اجزای ساختمانی همه غشاهای سلولی هستند. مواد مومی کوتیکولی را نیز لیپیدها تشکیل می دهند ، اما از نظر ترکیبات شیمیایی با چربیها کاملا تفاوت دارند.
لیپیدهاLipid
اسیدهای چرب دارای فرمول کلی CH3 (CH2)X COOH هستند که در آن x معمولا یک عدد زوج است.مثلا اسید پالمیتیک[1] که یک اسید چرب اشباع شده است دارای فرمول CH3 (CH2)14 COOH می باشد. گلیسرول و اسیدهای چرب با یکدیگر ترکیب می شوند و در نتیجه یک تری گلیسرید تشکیل و در ضمن سه مولکول آ ب حذف می شود. لزومی ندارد که هر سه گروه هیدروکسیل گلیسرول از طریق پیوند استر به اسیدهاس چرب اتصال داشته باشند. بدین ترتیب ، بسیاری از چربیها مونو و دی گلیسرید هستند تا تری گلیسرید . اسیدهای چرب در یک مولکول چربی ممکن است یکسان باشند ، اما در اغلب موادر متفاوتند . معمولا چربیهایی که بصورت طبیعی وجود دارند مخلوطهای کمپلکس از اسیدهای چرب اشباع شده و اشباع نشده هستند که طول زنجیرهای آنها متفاوت است.
فسفو لیپیدها گروه مهم دیگری از لیپیدها هستند .
آب ، یکی از اجزای تشکیل دهنده گیاه
فصل سوم
مقدمه
در بین همه موادی که برای ادامه حیات گیاهان ضروری هستند، آب از نظر مقدار بیش از سایر مواد مورد احتیاج گیاهان است. آب در سراسر پیکره گیاه از آبی که در خاک اطراف ریشه هاست تا بخار آ ب موجود در اطاقک زیر روزنه های هوایی برگها ، وجود دارد. سطح تبخیر سلولهای مزوفیل برگ نشانگر قطع ارتباط و پیوستگی آب داخل گیاه و بخار آب موجود در هوا است . هر یک از سلولهای فعال و در حال رشد گیاهان است . سرعت رشد گیاهان عالی نسبت به کمبود آب در خاک خیلی سریعترعکس العمل نشان می دهد. مقدار آب قابل استفاده برای ریشه گیاهان و نیز مقدار بخار آب موجود در هوا ، از مهمترین عوامل اکولوژیکی هستند که در توزیع و پراکندگی گونه های مختلف گیاهان عالی در سطح کره زمین تاثیر دارند.
مقدار آب اکثر سلولها و بافتهای گیاهان عالی بیش از 80 درصد وزن تر آنها است. مقدار آب موجود در برخی سلولهای درحال رشد ممکن است تا حدود 90 درصد و بیشتر نیز برسد ولی در دانه های در حال خواب ( دورمانت) و نیز شکوفه ، مقدار آب ممکن است 10 درصد و یا کمتر باشد.
درفصل حاضر خواص فیزیکی و شیمیائی آب در گیاهان بحث خواهد شد و نیز مفهوم پتانسیل آب نیز توضیح داده خواهد شد . فیزیولوژی روابط آب- گیاه شامل مباحث جذب ، انتقال و خروج آب از گیاهان می باشد.
وظایف و اعمال آب در گیاهان
اهمیت آب در حیات گیاهان عالی را با شمردن برخی از وظایف و تاثیرهای آن در گیاهان می توان بخوبی نشان داد:
1- آب جز عمده و تشکیل دهنده پروتوپلاسم است.
2- آب حلالی است که عناصر غذایی معدنی در آن محلول می شود و از طریق آن وارد گیاه می شوند. همچنین ، آب حلالی است که به وسیله آن مواد غذایی معدنی از یک محل در داخل یک سلول به محل دیگر در همان سلول و نیز از یک سلول به سلول دیگر و از یک بافت به بافت دیگر و بالاخره از یک اندام به اندام دیگر منتقل می شوند.
3- آب محیطی است که در آن بسیاری واکنشهای متابولیکی انجام می شوند.
4- آب یک ماده فعل و انفعال کننده در بسیاری از
واکنشهای متابولیکی ( مانند برخی از واکنشهای
چرخه کربس است.
7- درمرحله فتوسنتز ، اتم هیدروژن مولکول آب وارد ترکیبات آلی می شود و اتمهای اکسیژن مولکول آب به صورت o2 آزاد می شوند.
6- آب سبب تورم و آماس سلولهای در حال رشد می شود و بدین ترتیب شکل و ساختمان آنها را تامین می کند . در حقیقت آب را می توان به عنوان ماده ای که سبب حمایت مکانیکی و تورم و یا چروکیدن سلولهای محافظ روزنه های هوایی و نیز تاشدن و جمع شدن برگچه ها در برخی از گیاهان و باز یا بسته شدن گلهای برخی گیاهان در ساعات مختلف روز یا شب و همچنین حساسیت برگچه های برخی گیاهان نسبت به تماس و لمس کردن آنها ، مانند گیاه حساس ( میموزا پودیکا)
8- مرحله رشد طولی سلولها بستگی به جذب آب دارد.
9- آب یک محصول متابولیکی نهایی مرحله تنفس است
10- آب بیش از هر ماده دیگری توسط گیاهان جذب و دفع ( به صورت بخار آب) می شود.
ساختمان و خواص آب
ما می توانیم این بحث را با مطالعه چگونگی ساختمان آب و خواص مهم آب شروع کنیم . این امر می تواند مبنایی برای شناخت مکانیسم های مختلف انتقال آب از خاک به گیاه و از آن طریق به اتمسفر باشد.
خاصیت قطبی بودن مولکولهای آب ، باعث به وجود آمدن جاذبه قوی بین مولکولی می گردد که پیوند هیدروژنی نامیده می شود.
مولکول آب دارای یک اتم اکسیژن است که با دو اتم هیدروژن پیوند کووالانس دارد. دو پیوند H-Oبا هم یک زاویه 105 تشکیل می دهند (شکل3-1) چون خاصیت الکترونگاتیوی اتم اکسیژن بیشتراز هیدوژن است بنابراین تمایل اکسیژن به جذب الکترونهای پیوند کووالانس ،بیشتر است . این امر باعث به وجود آمدن بار منفی جزئی در سمت اکسیژن و نیز بار مثبت جزئی در سمت هر هیدروژن می شود.
این بارهای جزئی برابرند و باعث می شوند که مولکول آب هیچ گونه بار خاصی نداشته باشد. جاذبه الکترواستاتیکی بین مولکولهای آب به عنوان پیوند هیدروژنی معروف بوده و عامل تعدادی از خواص فیزیکی غیر طبیعی آب می باشد . پیوند هیدروژنی بین مولکولهای آب باعث قوام بخشیدن به محلولهای آبی می گردد.
خاصیت قطبی آب ،آن را به یک حلال عالی تبدیل کرده
خواص فیزیکی آب ، آن را به عنوان یک ماده مناسب و بی نظیر ، در بستر حیات در آورده است .آب دردرجه اول یک حلال عالی است . آب در مقایسه با سایر حلالها ، مقدار بیشتر و طیف وسیعتری از مواد را در خود حل می کند . این خصوصیت ، تا حدی به کوچک بودن اندازه مولکول آب و نیز ماهیت قطبی آن(که باعث می شود آب حلال خوبی برای مواد یونی باشد) مربوط می شود. مولکولهای آب ،
اطراف یونها و مواد محلول قطبی موجود در محلول را احاطه می کنند و به طور مؤثر ، بارهای الکتریکی آنها را می گیرند. این عمل باعث کاهش اثر متقابل بین مواد باردار می شود و بنابراین حلالیت آنها را زیاد می کند . علاوه بر این انتهای قطبی مولکولهای آب به گروههای باردار و یا دارای بار جزئی مولکلوهای بزرگ نزدیک می شوند و تشکیل لایه هایی از آب می دهند .
پیوند هیدروژنی بین مولکولهای بزرگ و آب باعث کاهش اثر متقابل بین مولکولهای بزرگ شده و به حلالیت آنها کمک می کند.توانایی آب در تشکیل پیوندهای هیدروژنی ، باعث افزایش خصوصیات حرارتی ، پیوستگی و چسبندگی آن می شود :
پیوند قوی هیدروژنی بین مولکولهای آب باعث به وجود آمدن خصوصیات ویژه ای مانند گرمای ویژه زیاد و گرمای نهان تبخیر بالا می شود. گرمای ویژه مقدار انرژی گرمایی است که لازم است تا درجه حرارت یک ماده به مقدار معینی افزایش یابد .
وقتی درجه حرارت آب بالا می رود ، جنبش مولکولها سریعتر می شود و بنابراین انرژی بیشتری برای شکستن پیوند هیدروژنی بین مولکولهای آب لازم است . از این رو آب در مقایسه با سایر مایعات ، انرژی نسبتا بیشتری برای بالا بردن درجه حرارت خود نیاز دارد . این خصوصیت برای گیاهان حائز اهمیت است ، زیرا اثرات سوء ناشی از نوسانات احتمالی درجه حرارت را کاهش می دهد .
گرمای نهان تبخیر عبارت است از مقدار انرژی که لازم است تا درجه ثابت ، مولکولهای آب از فاز مایع جدا شده و به فاز گاز منتقل شوند ( همان فرایندی که ضمن تعرق اتفاق می افتد) . گرمای نهان تبخیر آب در 25 درجه سانتی گراد، 5/10 کیلو ژول بر مول است که بیشتر از هر مایعی می باشند . بیشتر این انرژی ، صرف شکستن پیوند هیدروژنی بین مولکولها ی آب می شود. بالابودن گرمای تبخیر آب باعث می شود که گیاهان گرم شده در اثر تابش خورشید، بتوانند از طریق تبخیر آب از سطح برگها ، خودشان را خنک کنند . تعرق ، یک عامل مهم برای تنظیم حرارت گیاهان است.
خواص فیزیکی و شیمیایی آب
آب مایع ماده ای بی رنگ ، بی بو، بی مزه و شدیدا غیر قابل تراکم و فشردگی است و دارای خواص بی مانندی است . یکی از این خواص نحوه یخ زدن آب است. آب ، هنگامی که یخ می زند منبسط می شوند، در حالی که تقریبا همه مواد دیگر به هنگام سرد شدن و یخ زدن منقبض می شوند. حجم یک قطعه یخ به وزن معین ، حدود 9 درصد بیشتر از حجم آب مایع هم وزن آن است . بنابراین ، یخ تراکم کمتری نسبت به آب مایع دارد و در نتیجه در آب به حالت شناور قرار می گیرد . این پدیده به علت آن است که مولکولهای آب تا اندازه ای متلاشی می شود و مولکولهای آب قسمتی از فضاهای خالی را اشغال می کنند.
سایر خواص بی مانند آب عبارتند از نقطه جوش زیاد و نقطه نهان تبخیر زیاد در مقایسه با سایر مواد هیدروژن دار با وزن مولکولی مشابه (مانند: متان با وزن مولکولی 16 و آمونیاک باوزن مولکولی 17 و سولفید هیدروژن با وزن مولکولی 34) دیده می شود که آب ( با وزن مولکولی 18) دارای نقطه جوش و نقطه نهان تبخیر خیلی زیاد تری نسبت به آنچه که ممکن است تنها براساس معیار وزن مولکولی آب انتظار داشت . مثلا نقطه جوش سولفید هیدروژن 62- درجه سانتی گراد و گرمای تبخیر ( مقدار کالری لازم برای تبدیل یک گرم مایع به بخار )آن
132کالری در گرم درنقطه جوش آن است.
اکنون اگر تنها براساس معیار وزن مولکولی آب قضاوت کنیم ، باید انتظارداشت که نقطه جوش و گرمای تبخیر آب از سولفید هیدروژن نیز کمتر باشد ولی آب در 100درجه سانتی گراد به جوش می آید و گرمای تبخیر آب از 540 کالری در گرم در درجه حرارت 100 سانتی گراد تا 580 کالری در گرم در درجه حرارت 25 سانتی گراد متغیر است.
نقطه جوش زیاد و نیزگرمای تبخیر زیاد آب به علت جذب مولکولهای آب به یکدیگر به واسطه پیوندهای هیدروژن است . زیرا ، برای این که مولکولهای آب از حالت مایع خارج و تبخیر شوند نه تنها باید انرژی سینتیک کافی کسب کنند بلکه باید مقدار بیشتری انرژی گرمایی برای شکستن پیوندهای هیدروژن بین مولکولهای آب نیز صرف شود.
یک نتیجه گرمای تبخیر زیاد آب ، اثر سرد کنندگی آن به هنگام تبخیر آب است. هنگامی که آب بر اثر تعرق از سطح یک برگ تبخیر می شود ، مقداری انرژی گرمایی از سطح برگ می گیرد و در نتیجه درجه حرارت برگ مقداری کاهش می یابد.
یکی دیگر از خواص بی مانند آب ، توانایی آن در جذب گرما است در حالی که درجه حرارت آن مقدار کمی افزایش می یابد . برای افزایش درجه حرارت یک گرم آب به اندازه 1 درجه سانتی گراد حرارت بیشتری نسبت به افزایش درجه حرارت یک گرم (تقریبا ) هر ماده دیگری لازم است.این مقدار گرما یعنی مقدار گرمایی که لازم است تا درجه حرارت یک گرم از یک ماده 1 درجه سانتی گراد ( دردرجه حرارت 15 درجه سانتی گراد) افزایش یابد ( یعنی از 15 درجه به 16 درجه سانتی گراد برسد) ، گرمای ویژه نامیده می شود .
گرمای ویژه آب حدود چهار مرتبه از گرمای ویژه هوا بیشتر است. گرمای ویژه زیاد آب به علت جذب قوی مولکولهای آب به یکدیگر است. مقداری از انرژی گرمایی که به آب داده می شود تا درجه حرارت آن افزایش یابد ، صرف شکستن پیوند های هیدروژن آب می شود. به این معنی که یک مقدار معین آب، قبل از آن که درجه حرارت آن به مقدار کمی افزایش یابد ، باید مقدار نسبتا زیادی گرما جذب کند. همچنین ، آب نسبت به هوا ظرفیت ذخیره بیشتری برای گرما دارد(مقداربیشتری گرما می تواند ذخیره کند).
برای ارائه یک مثال باید گفت که مقدار گرمایی که در قشر آب به ضخامت 3 متر از سطح اقیانوسها ذخیره می شود برابر مقدار گرمایی است که در کل اتمسفر که بین سطح اقیانوسها و فضای خارجی وجود دارد ، ذخیره می شود . بنابراین ، درجه حرارت آب اقیانوس خیلی آهسته تر از درجه حرارت هوا تغییر می کند زیرا قبل از آن که درجه حرارت آب اقیانوس کمی تغییر کند، لازم است که مقادیر زیادی گرما به آن اضافه و یا ازآن گرفته شود.
گرمای ویژه زیاد آب سبب می شود که درجه حرارت داخلی گیاهان نسبتا ثابت باقی بماند . هنگامی که درجه حرارت هوا تغییر و نوسان زیاد پیدا می کند، درجه حرارت داخلی گیاهان تنها به مقدار نسبتا کمی تغییر می کند .به علاوه آب سبب می شود که درجه حرارت سلولهای گیاهی به هنگام انجام واکنشهای شیمیایی گرما زا(تولید کننده گرما) در داخل آنها ثابت باقی بماند.
توانایی چسبندگی مولکولهای آب در حالت مایع به یکدیگر ، که به آن خاصیت کوهیژن] گفته می شود مبین کشش سطحی مولکولهای آب است. مولکولهای آب در سطح آب مایع با شدت بیشتری توسط مولکولهای دیگرآب در داخل مایع جذب می شوند تا توسط مولکولهایی که در هوای بالایی مایع آب وجود دارند.
بنابراین جبهه مایع- هوا به عنوان یک پوسته قابل انعطاف عمل می کند . به این خاصیت یک مایع ، کشش سطحی گفته می شود.چون مولکولهای آب توسط پیوندهای هیدروژن به یکدیگر جذب می شوند ، لذا آب دارای کشش سطحی زیادتری نسبت به اکثر مایعات است.
نه تنها مولکولهای آب توسط پیوندهای هیدروژن به یکدیگر جذب می شوند، بلکه مولکولهای آب به مولکولهای سایر مواد که دارای تعداد زیادی اتمهای اکسیژن و ازت هستند.
مانند:شیشه ، چوب ،رس ، خاک ، سلولز و پروتئین
نیز می چسبند.
این دو خاصیت (یعنی توانایی مولکولهای آب در چسبیدن به یکدیگر و نیز چسبیدن به مولکولهای برخی مواد دیگر) بستگی به توانایی مواکولهای آب در تشکیل پیوندهای هیدروژنی دارد .
کشش سطحی زیاد آب و نیز توانایی آب در چسبیدن به برخی مواد دیگر سبب عمل و حرکت آب در لوله های مویین می شود. این پدیده سبب انتشار مولکولهای آب به هنگام تماس با موادی مانند: کاغذ ، خاک و یا دیواره سلولزی سلولهای گیاهان می شود .
وجود منافذ و خلل و فرج زیاد در مواد مزبور سبب می شود که آب به طور خود بخود در داخل آنها از یک ناحیه مرطوب به طرف یک ناحیه خشک حرکت کند.
یک مثال ساده در مورد عمل مویینه آب ، بالا رفتن آب در یک لوله شیشه ای کم قطر است هنگامی که لوله مزبور در داخل آب قرار گیرد ، آب تا ارتفاع بیشتری نسبت به سطح آب ظرف در لوله صعود خواهد کرد.
پیوندهای هیدروژن بین اتمهای اکسیژن در لوله شیشه ای و مولکولهای آب در محل تماس آب با شیشه ، باعث بالا رفتن آب در لوله می شود. در همان ضمن پیوندهای هیدروژن بین مولکولهای آب سبب بالا کشیدن سایر مولکولهای آب در لوله شیشه ای می شود. نتیجتا آب در لوله بالا می رود. هنگامی که وزن ستون آب در داخل لوله برابر با نیروی کشش سطحی شود، حرکت صعود مؤی
تو پروژه یکی از بزرگ ترین مراجع دانلود فایل های نقشه کشی در کشو در سال 1394 تاسیس گردیده در سال 1396 کافه پاورپوینت زیر مجموعه تو پروژه فعالیت خود را در زمینه پاورپوینت شروع کرده و تا به امروز به کمک کاربران و همکاران هزاران پاورپوینت برای دانلود قرار داده شده
با افتخار کافه پاورپوینت ساخته شده با وب اسمبلی